Misterium Buffo
“Misterium Buffo” jest najgłośniejszym i najbardziej emblematycznym, sztandarowym niejako przedstawieniem Daria Fo, człowieka teatru, aktora, reżysera i dramaturga, laureata literackiego Nobla w roku 1997. Kilka komedii Fo wystawiano w ostatnich latach w Polsce (także w Teatrze Telewizji), jednak tekst, który prezentujemy jest najważniejszy w dorobku twórcy. Wystawiany w całym świecie, (według danych włoskiej agencji autorskiej w ciągu 45 lat od premiery osiągnął zadziwiającą liczbę 5 000 przedstawień) – w naszym kraju pozostaje zupełnie nieznany. Opowiada – w sposób komiczny, sięgający kulturowych tradycji karnawału i błazenady – fragmenty Świętej Historii.
Pamiętam pewną procesję we włoskim miasteczku. Głównym jej elementem była wielka, ciężka figura, którą niosło chyba ze 30 mężczyzn. Zatrzymali się na głównym placu, postawili figurę i przysiedli na drągach. Zapalili papierosy, ktoś poszedł napić się wody z fontanny, ktoś przyniósł wino z baru. Siedzieli wokół niej i po prostu odpoczywali. Uświadomiłem sobie, że tamtejszy bóg lubi ludzi i patrzy z sympatią na to, co sprawia im przyjemność. Skojarzyłem to sobie z dominującym w Polsce bogiem, który lubi, jak się go błaga, prosi, przeprasza i na jego oczach cierpi. Kontrast między tamtą wesołą religią a tutejszą cierpiętniczą zrobił na mnie duże wrażenie. Uświadomiłem sobie, że z tamtej tradycji wywodzi się “Misterium Buffo” Dario Fo – mówi Lech Raczak.
Spektakl jest pełen miłości i podziwu do bohatera większości opowieści – Jezusa z Nazaretu, ale jednocześnie krytyki doczesnego kształtu zinstytucjonalizowanej religii, uwikłanej we władzę ziemską i eksponującej bogactwo i splendor. Dziś – w czasach papieża Franciszka – dawna krytyka Fo uzyskuje nieoczekiwanie propapieski wymiar. Największym i niezwykłym walorem tekstu i przedstawienia, składającego się z serii kilku i kilkunastominutowych monologów, jest niezwykły splot komizmu i wzruszenia, przyziemnej ludzkiej miary i nadludzkiej siły świętości, sacrum i profanum: poruszający i ludzki wymiar transcendencji. Prapremiera polska: 31 grudnia 2014 r.    

„…Raczak, z wyboru trochę Włoch, który poznał italską bezceremonialność i familiarność w podejściu do kwestii religijnych, w swoim spektaklu poszedł jednak w zupełnie inną stronę niż Fo w swoim kanonicznym wykonaniu. Postacie ze spektaklu Raczaka to nie karnawałowe błazny urządzające sobie kpiny i celne żarty, które naśmiewają się, nawet i bezlitośnie, z czegoś, co tak naprawdę ich nie obchodzi. Raczak zrobił swój spektakl bardzo serio, z pozycji kogoś, kto ma silny indywidualny stosunek do wydarzeń zobrazowanych tym, co dzieje się na scenie. Raczak nie występuje tu z pozycji kpiarza, jest raczej heretykiem, odszczepieńcem, którego boli to, jak realizowane są ewangeliczne zasady. Świat jego spektaklu to świat, w którym żyje Chrystus, ale równocześnie funkcjonuje już instytucjonalna religia. Jeśli Misterium buffo Raczaka jest satyrą, to nie tyle na wiarę w Boga, co na małych ludzi, którzy ją wykorzystują do zbudowania własnej potęgi bądź jako źródło łatwej ekscytacji. Inaczej niż w wykonaniu Fo postacie u Raczaka są nie tyle śmieszne, co dość przerażająco obrzydliwe i chwilami groźne.„ – Joanna Ostrowska, teatralny.pl
  • przekład, adaptacja, reżyseria: Lech Raczak
  • muzyka: Paweł Paluch
  • scenografia: Piotr Tetlak
  • kostiumy: Ewa Tetlak
  • wideo i światło: Krzysztof Urban
  • aktorzy: Halina Chmielarz (Małgorzata Walas-Antoniello), Wojciech Siedlecki, Paweł Stachowczyk, (Janusz Stolarski) Tadeusz Ratuszniak
     
designed by teslathemes